Programma 1. Bestuur en organisatie
Hoofddoelstelling programma (missie):
Een voor ieder zichtbaar bestuur in een eigentijdse gemeente die samen met inwoners, bezoekers en bedrijven ambitieus verder bouwt aan een omgeving waar je goed en veilig kunt wonen, werken en recreëren.
Bestuurlijke vernieuwing
De in februari 2023 vastgestelde Participatie- en inspraakverordening gemeente De Fryske Marren geeft nu kaders voor het 'uitdaagrecht'. Daarnaast werken de raad en organisatie aan een actieplan om jongeren meer te betrekken bij de (lokale) politiek.Verschillende beleidsplannen vastgesteld
De meerjarenvisie, het beleidsplan Wikselwurk en de dienstverleningsvisie zijn vastgesteld door gemeenteraad. We zijn bezig met de implementatie en uitwerken van acties uit de projectplannen.Dienstverlening en communicatie
We werken aan de doorontwikkeling van onze dienstverlening, waaronder 'werken op afspraak', trace-functie voor inwonersaanvragen en kwaliteitsverbetering terugbelnotities. We zijn bovendien online via verschillende kanalen goed zichtbaar en toegankelijk voor onze inwoners.Openbare orde en veiligheid
De actuele veiligheidsproblematiek omvat bankpasfraude, overlast door specifieke groepen jongeren, buurtconflicten en drugsoverlast. Daarnaast hebben we permanente aandacht voor informatieveiligheid en is er een 100% score behaald voor het verantwoordingsproces (ENSIA) over 2022. Op een mogelijke cybercrisis of online aangejaagde ordeverstoring zijn we goed voorbereid. Tenslotte zijn meer Boa's aangenomen. Zij worden voornamelijk ingezet tijdens evenementen, bij de horeca en op Fixi-meldingen.Programma 2. Ruimte
Hoofddoelstelling programma (missie):
Een dynamische, duurzame, ontwikkelingsgerichte en veilige woon-, werk- en recreatiegemeente met behoud en versterking van bestaande (omgevings-)kwaliteiten, een gemeente die bijdraagt aan het welzijn van onze inwoners en recreanten.
Ook in het eerste deel van 2023 werkten we weer aan het verder ontwikkelen van onze gemeente. Belangrijke thema’s die hierbij horen, zijn: woningbouw, duurzaamheid, landschappelijke waarden en biodiversiteit.
Programma 3. Economie
Hoofddoelstelling programma (missie):
De Fryske Marren streeft naar een krachtige, innovatieve en toekomstbestendige economie, die een bijdrage levert aan een aantrekkelijk woon- en leefklimaat en een duurzame economie, waarbij sprake is van efficiënt gebruik van (hernieuwbare) grondstoffen.
De economische groei in De Fryske Marren lijkt af te vlakken.
Cijfers over het eerste kwartaal van 2023 zijn bij het schrijven nog niet bekend. De eerste geluiden wijzen op een afvlakking van de groei. Als de cijfers bekend worden kunnen wij dit nader duiden. Vooralsnog lijkt de stijgende rente één van de belangrijke oorzaken.De economische ontwikkelingen verschillen per sector.
De horeca heeft geen gebrek aan klandizie, maar is door een groot personeelstekort gedwongen beperkter open. De bouwsector heeft een uitstekend jaar achter de rug en ook de supermarkten hebben het goed gedaan. Voor het eerst sinds lange tijd dalen de prijzen in de supermarkten. Dit wordt gedaan om de lichte afname van het consumentenvertrouwen een halt toe te roepen. De prijzen in de horeca blijven onverminderd hoog. De vraag is of dit zich ook gaat vertalen in minder bezoek dan wel minder uitgaven van de consument. Cijfers zijn nog niet bekend.
De landbouw en de industrie hebben te maken met hoge grondstoffen- en energieprijzen en verstoorde handelsketens. Deze sectoren zijn van oudsher sterk vertegenwoordigd in onze gemeente en regio en drukken daarmee een groot stempel op de ontwikkelingen in onze gemeente.Programma 4. Leefbaarheid en onderwijs
Hoofddoelstelling programma (missie):
Een sterke, dragende, levendige samenleving met goede en toegankelijke (basis)voorzieningen.
Leerlingenvervoer
Per 1 augustus 2022 is gestart met het nieuwe contract voor leerlingenvervoer. Daarnaast worden de Verordening en de beleidsregels aangepast, welke voor de zomer van 2023 aan de gemeenteraad worden voorgelegd.Bibliotheken
Er is gestart met het ontwikkelen van nieuw beleid voor de bibliotheken. Dit nieuwe beleidsplan bibliotheken wordt eind 2023 afgerond. Er wordt uitvoering gegeven aan het beleidsplan Kunst Stroomt! 2022-2028.Sport en bewegen
We voeren het vastgestelde sport- en beweegbeleid uit evenals het Lokaal Sport en Beweegakkoord. Wij werken aan het oplossen van diverse huisvestingsvraagstukken.Accommodatiebeleid
We bereiden nieuw accommodatiebeleid voor.Voor- en Vroegschoolse Educatie
In maart is gestart met het ontwikkelen van een nieuw beleidsplan voor Voor- en Vroegschoolse Educatie. Naar verwachting is dat in de tweede helft van 2023 afgerond.Integraal Huisvestingsplan onderwijshuisvesting.
Het Integraal Huisvestingsplan (IHP) loopt af per 2024. Er is begin 2023 gestart met de ontwikkeling van een nieuw IHP voor 2024-2039. Daarnaast lopen er diverse traject voor nieuw- en verbouw van scholen.Leerplicht
Het regionale actieplan voorkoming vroegtijdige schooluitval wordt uitgevoerd.Programma 5. Sociaal domein
Hoofddoelstelling programma (missie):
Alle inwoners van De Fryske Marren doen mee en kunnen zich maximaal ontplooien.
Welzijnswerk
- Het welzijnswerk is gestart met de uitvoering van hun ontwikkelagenda.
- Het inclusiebeleid wordt ongewijzigd voortgezet.
- Vanuit het uitvoeringsplan Mantelzorg is een start gemaakt met de uitvoering van de drie actielijnen.
Wmo-maatwerkvoorzieningen
We verwachten een lichte stijging van het gebruik van Wmo-maatwerkvoorzieningen vergelijkbaar aan de afgelopen jaren. Trendmatig wordt voor de komende jaren in onze gemeente een groei van het aantal cliënten verwacht van 4% per jaar. Dit wijkt niet af van de landelijke trend.De beoogde ingangsdatum van Beschermd Wonen naar gemeenten is 1 januari 2024. Vanaf die datum komt er een objectief verdeelmodel waarmee alle gemeenten middelen voor beschermd wonen ontvangen. De doelstelling van deze doorontwikkeling is sociale inclusie: van beschermd wonen naar een beschermd thuis.
Jeugd-maatwerkvoorziening
Recentelijk zijn het kabinet en de VNG het eens geworden over de Hervormingsagenda (Jeugd) en de financiële gevolgen er van. Belangrijkste uitkomst is dat het kabinet voor de jaren 2024 en 2025 grotendeels afziet van de voorgenomen bezuiniging. Er wordt gewerkt aan een regiovisie Jeugdhulp om te voldoen aan de norm van goed opdrachtgeverschap. Lokaal werken we aan het opstellen van nieuw Jeugdbeleid, daarin betrekken we ook kinderen en jongeren. Dat past ook binnen Wikselwurk, organisatie brede aanpak van inwonersparticipatie. De verwachting is voor 2023 is dat er geen stijging van het gebruik van Jeugdwet voorzieningen zal zijn.Inkomensregelingen participatie
Inwoners die tijdelijk geen inkomen hebben ontvangen een uitkering. Wel zien we dat het aantal huishoudens met een uitkering daalt. Met inkomensondersteuning zoals bijvoorbeeld de energietoeslag zorgen we ervoor dat inwoners hun vaste lasten kunnen betalen.Gedupeerde ouders van de kinderopvangtoeslagaffaire bieden we ondersteuning vanuit het sociale wijkteam. Inwoners krijgen ondersteuning bij budgetbeheer en (beginnende) schulden. Met vroegsignalering en preventie voorkomen we dat inwoners door schulden in een sociaal isolement komen. De minimaregelingen en kindvoorzieningen zorgen ervoor dat iedereen kan meedoen.
We werken aan de doorontwikkeling van Empatec naar een werkleerbedrijf inclusief de re-integratie onderdelen Pastiel en De Wurkjouwer. Hiervoor is een plan van aanpak voor het implementatieplan van de businesscase opgesteld.
Naast maatschappelijke begeleiding en re-integratietrajecten zetten we in op snelle inburgering en integratie van nieuwkomers. Ook huisvesten we mensen uit Oekraïne en statushouders. Er worden maatregelen uitgevoerd om deze mensen van leefgeld en andere zaken te voorzien. Vluchtelingen die willen werken worden naar werk begeleid.
Gezondheidszorg
Het gezondheidsbeleid is volop in uitvoering. Een voorbeeld daarvan is de gezonde wijkaanpak in samenwerking met de GGD. Er wordt gewerkt aan een herkenbare communicatie aanpak om hier nog meer aandacht aan te geven.De toegankelijkheid, kwaliteit en de betaalbaarheid van zorg staat onder druk. Het Integraal Zorgakkoord (IZA) is gericht op het versnellen van de transformatie van zorg naar gezondheid. Gemeenten krijgen een belangrijke rol om de doelstellingen van het Integraal Zorgakkoord te kunnen realiseren. Daarnaast zullen we als gemeente invulling moeten geven aan het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). We zullen de invulling van beide opgaven in samenhang met elkaar in projectvorm oppakken in de periode 2023-2024.